هر خانواده شیوه های خاصي را در تربیت فردی اجتماعي فرزندان خويش بکار مي گیرد. اين شیوه ها که شیوه های فرزندپروری نامیده مي شود متاثر از عوامل مختلف از جمله عوامل زیستی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مي باشد فرزندپروری:
- اطمینان از فراهم آوردن محیط امن و درگیر کننده
- خلق محیطي مثبت برای يادگیری
- استفاده از ديسیپلین قاطع
- داشتن انتظارات واقعگرانه
- مراقبت از خود به عنوان والد
اين مهارت ها عمدتا در راستای تقويت عوامل محافظ خانوادگي هستند از طريق اين مهارت ها رابطه بین فرزندان و والدين تقويت مي شود، آنها اوقات بهتری را با هم خواهند داشت و مي توانند مسائل را به نحو مناسب تری حل کنند اين مهارت ها بطور عمده سه راهبرد و هدف را پیگیری مي کند:
- رابطه خوب اعضای خانواده با هم
- نظارت و مراقبت والدين
- بیان انتظارات، قواعد، ارزش ها و اعتقادات خانواده و انتقال آنها به فرزندان
والدین
والدين موثرترين افراد زندگي بچه ها هستند و از ابتدای زندگي او در دسترسي و ارتباط نزديک هستند والدين مهمترين الگوی رفتاری فرزندان هستند
نقش اساسي والدين در محافظت فرزندان
- رابطه امن و سالم والدين با کودکان
- نظارت والدين بر فرزندان و ايجاد مقررات مناسب برای آنان
- انتقال مناسب ارزش های اخلاقي و اجتماعي به آنان
- حضور والدين در بخش های مختلف زندگي فرزندان
- حمايت والدين از جنبه های مختلف عاطفي، فکری، اجتماعي و اقتصادی
پژوهش ها نشان داده است که فرزند پروری موثر يک عامل محافظ قدرتمند است. خانواده ها مي توانند با تامین نیازهای اساسی، ایجاد فضای امن خانوادگی، راهنمایی، قانون گذاری مناسب و نظارت بر زندگی فرزندانشان، آنان را از بسیاری رفتارهای مشکل ساز و پر خطر از جمله مصرف مواد و بزهکاری دور نگه دارند.
برقراري رابطهي مثبت با كودك يا نوجوان از اصول اوليه ي فرزندپروري است. در بستر رابطهي مثبت است كه مي توان ساير روش هاي فرزندپروري را بكار گرفت. برقراري رابطهي مثبت عبارتست است از ایجاد فضایی که در آن بين مراقب و كودك احساس ایمنی، دوست داشته شدن و پذیرش وجود دارد و جنبههاي مثبت رفتار كودك مورد توجه قرار ميگيرد. لازم است والدین اوقاتي را براي تعامل با كودك خود اختصاص دهند. در اين اوقات به صحبت های آنها گوش دهند، با آنها حرف بزنند و به فعاليتي بپردازند كه هر دو از آن لذت مي برند. از راهنمائي كردن، نصيحت كردن، دستور دادن، سرزنش كردن و توبيخ در اين زمانها اجتناب كنند. با آنها مهربان باشند، احترام بگذارند و علاقه خود را به صورت کلامی یا غیر کلامی ابراز نمایند. در مورد نوجوانان اين اوقات مي تواند كوتاهتر ولي مكرر باشد.
بسته آموزش مهارت های فرزندپروری ویژه والدین کودکان ۲ تا ۱۲ سال توسط انجمن روانپزشکی کودک و نوجوان ایران و به سفارش دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، درمان، و آموزش پزشکی کشور تهیه شده است. برای گردآوری این برنامه از به روزترین و متنوعترین مجموعههای فرزندپروری موجود در جهان و تجربة اساتید روانپزشک و فوق تخصص در حوزة کودک و نوجوان استفاده شده است.این بسته آموزشی دارای یک کتابچه راهنمای مربی و یک کتابچه کار برای والدین است.
کتاب راهنمای مربی (( مهارت فرزند پروری برای کودکان ۲-۱۲ سال ))
کتاب کار والدین (( مهارتهای فرزند پروری برای کودکان ۲-۱۲ سال ))