برنامه جلب مشارکتهای مردمی
سلامتی محور توسعه، ومسایل ومشکلات بهداشتی همان مشکلات توسعه است که نمی توان آن را فقط دربخش بهداشت حل نمودبنابراین جلب مشارکت تک تک افراد جامعه ودیگر بخش های توسعه،برای حل مشکلات بهداشتی دررسیدن به سطح قابل قبول (سلامت برای همه)براساس منشوربین المللی بهداشت، سپتامبر۱۹۷۸میلادی ازضروریات است دراین راستا شبکه عظیم وموفق مردمی تحت عنوان رابطان بهداشت که بالاترین مشارکت زنان رادرسطح جامعه دارا می باشنددراختیارنظام سلامت است .دربرنامه جلب مشارکت مردمی نظام سلامت ازهمکاری رابطان بهداشت شهری ،روستایی وداوطلبان متخصص بهره مند شده است.
رابطان بهداشت شهری:
اجرای برنامه رابطان بهداشت درسطح کشورنه تنها وسیله ای برای دستیابی به اهداف بهداشتی بلکه زمینه ساز رسیدن به توسعه مداوم و پایدار درجامعه است و به همین دلیل باید برنامه رابطان بهداشت در چارچوبی گسترده انجام گیرد. برنامه رابطان بهداشت شهری باهدف ارتقاءسطح سلامتی جامعه شهری به ویژه جمعیتهای حاشیه نشین ومحروم با استفاده ازجلب مشارکت مردمی درسال ۱۳۶۹ در شهر ری درقالب طرح فعالیت خود را آغازکرد و بعد از آن باتوجه به دستاوردهای مفیدش درسال ۱۳۷۱ به صورت برنامه کشوری درآمد و در سطح استان کرمانشاه درسال۱۳۷۲ با سه مرکزو۱۵۰ رابط بهداشت شروع به فعالیت نمود.
انتظارات ازرابطان بهداشت شهری:
- شناسایی خانوارهای تحت پوشش وشناسایی نیازهای آنها وبرقراری رابطه مناسب باخانوارها
- آموزش دانش ومهارتهای بهداشتی وانتقال دانستنیها به خانوارهای تحت پوشش زیرا که رابطان بهداشت بازبان وفرهنگ مردم محله آشنایی دارند ومعانی ومفاهیم بهداشتی رابهتر منتقل می نمایند.
- دعوت ازخانوارهای تحت پوشش خودبه مرکزبهداشتی درمانی محله به منظوربرخورداری از خدمات بهداشتی که درمرکزارائه میگردد.
- گزارش تولدها،مهاجرتهاوازدواجهایی که درمنطقه تحت پوشش رابطان بهداشت اتفاق افتاده است.
رابطا ن بهداشت روستایی:
رابطان بهداشت روستایی ،زنان داوطلب درامور بهداشتی روستامی باشندکه درروستاهای قمروروستاهای اصلی دارای خانه بهداشت که دارای پراکندگی جغرافیایی وجمعیتی زیاد بوده ویاتعداد بهورز موجود با تعداد بهورز مورد نیاز مطابقت ندارد، فعالیت می نمایند.
متون آموزشی رابطان روستایی ،یک سری اطلاعات عمومی درزمینه مسائل بهداشتی و یک سری مباحث اختصاصی براساس اولویت خاص منطقه می باشد.
انتظارات از رابطان بهداشت روستایی:
- شناسایی خانوارهای تحت پوشش وعهده داری مسئولیت ۲۰-۱۰خانوار روستایی
- شرکت درکلاسهای آموزشی و انتقال آموخته ها به مردم روستا
- همکاری با بهورز در سرشماری ابتدای سال
- معرفی افراد نیازمند به دریافت خدمات بهداشتی به بهورز
- همکاری با بهورزدرخصوص گزارش دهی وقایع حیاتی در روستا
داوطلب متخصص:
کشور ما باتوجه به فرهنگ غنی اسلامی درطول تاریخ پیشینه ای صدساله ازمفهوم عینی وواقعی خدمات داوطلبانه و مشارکت های مردمی دارد و ارزشهای اسلامی و ملی ارج گذار فعالیتهای داوطلبانه خیرخواهانه وعام المنفعه است.
خدمات داوطلبانه خدماتی است که افراد خیراندیش بدون انتظاربه پاداش مادی برای بهبود زندگی سالم ومناسب دیگران تلاش می کنند وفعالیتهای داوطلبانه چشم انداز مشخصی ازمشارکت مردمی است که آنان را در سازندگی و ارتقاء توسعه جامعه و انسانها سهیم و درگیر می کند. مشارکت مردمی درقالب داوطلبان سلامت با عنوان رابط بهداشت یکی ازتواناییهاست که برای ارتقاء سلامت جامعه و زنان گام برداشته است.
برنامه رابطان بهداشت زمینه های لازم را برای مشارکت هرچه فعالتر زنان درتوسعه اقتصادی ،اجتماعی کشور فراهم نموده است و در برخی از گروههای رابطان بهداشت حیطه فعالیت آنها متناسب با نیازهای جامعه توسعه یافته وحتی در امور اجتماعی و خانوادگی به کمک مردم شتافته اند و با شرکت در برنامه های توانمندسازی و فراگیری حرفه های مختلف قادر شده اند مهارتهای کسب شده را به خانوارهای تحت پوشش خود و جوانان انتقال دهند و نظام سلامت با استفاده ازافراد متخصص داوطلب تحت عنوان داوطلبان متخصص و جلب مشارکتهای بین بخشی جامعه را به سوی توسعه پایدار ارتقاء می دهند. دراین برنامه هر فردی می تواند درقالب گروههایی داوطلبانه به شکل مهارتی، آموزشی، حمایتی و هدایتی فعالیت نماید.
انتظارات از داوطلبان متخصص:
افراد متخصص جامعه درقالب گروه های داوطلبانه به صورت سازماندهی شده بخشی از تخصص علمی ومهارتهای کاربردی خودراازطریق آموزش به رابطان بهداشت برای توسعه پایدار وتأمین، حفظ وارتقاء سطح سلامت افراد جامعه به طور رایگان ارائه میدهند.
شرایط عضویت دربرنامه جلب مشارکت مردمی:
هرفردی که انگیزه اوکمک به اجتماع وهمکاری درتوانمندی وبهبود وضعیت سلامت جامعه می باشد می توانددرصورت احراز شرایط عضویت به جمع داوطلبان سلامت بپیونددتاباهمکاری مشترک مردم وکارکنان بهداشتی هدف عالیه سلامت مردم راتحقق بخشد.
شرایط عضویت دربرنامه رابطان بهداشت شهری:
- مقبولیت اجتماعی وپیروی ازعرف جامعه
- خوشنام بودن
- علاقمندوداشتن فرصت کافی جهت شرکت درفعالیتهای اجتماعی
- داشتن ظاهر ورفتار مقبول،سنجیده وشایسته
- ترجیحا"متأهل
- باسواد(ترجیحا"متوسطه وبالاتر)
- ترجیحا" داشتن سن ۴۵-۲۰سال
- جلب رضایت خانواده برای مشارکت اجتماعی
شرایط عضویت دربرنامه رابطان بهداشت روستایی:
- بومی بودن
- داشتن حداقل سوادخواندن ونوشتن
- توانایی لازم جهت شرکت درکلاسهای آموزشی وانتقال مطالب به مردم روستا
- مورد قبول بودن از طرف مردم
- جلب رضایت خانواده برای مشارکت اجتماعی
شرایط همکاری داوطلبان متخصص:
- داوطلب انتقال تخصص ومهارت خویش به سایرین
- شرکت درکارگاه شیوه آموزش مشارکتی
- شرکت سالانه یکباردرجلسه عمومی رابطان بهداشت
- به فردداوطلب متخصص بعدازدوبارمشارکت وارائه خدمات داوطلبانه کارت عضویت خدمات داوطلبانه تقدیم میگردد.